به گزارش گروه فناوری پیشرفته تیکنا، علی اصغر نجیمی، رئیس کارگروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو و میکرو معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری در نشست مدیران تحقیق و توسعه شرکت‌های صنعت نفت، پتروشیمی و پالایشگاه‌های کشور با یادآوری سطح پایین ضریب برداشت از میدان‌های نفت و گاز کشور تصریح کرد و بر لزوم پیوند محصولات نانو با صنعت نفت تاکید کرد.
وی افزود: ضریب برداشت میدان‌های نفت و گاز در ایران بسیار پایین‌تر از میانگین جهانی است و پروژه‌های ازدیاد برداشت راه‌حلی بسیار راحت‌تر و ارزان‌تر در مقایسه با توسعه این میدان‌هاست.
سید محمدامین علوی، مدیر حوزه انرژی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو و میکرو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم گفت: باید تولیدات بزرگ فناوری نانو در حوزه صنعت نفت را که به‌دنبال توان نوآوری و پژوهش‌سازی در این حوزه هستند را ارتقا دهیم.
وی افزود: شرکت‌های فعال در این حوزه را باید از طریق تعریف و واگذاری پروژه‌های مختلف تحقیق و توسعه در این حوزه ارتقا دهیم.
این مسوول در ستاد ویژه توسعه فناوری نانو خاطرنشان کرد: کار اصلی این ستاد کمک به شرکت‌های دانش‌بنیان برای نقش‌آفرینی در توسعه اقتصاد است تا نیازهای فناورانه شرکت‌های صنعتی بررسی شود و از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان برای توسعه شرکت‌های صنعتی استفاده کنیم.
علوی با بیان اینکه استفاده از فناوری نانو بدون ریسک نخواهد بود و بیشتر حمایت‌های ستاد توسعه فناوری نانو به این سمت و سو سوق داده می‌شود، اظهار داشت: بخش اصلی حمایت‌ها با هدف کاهش ریسک عملیاتی مجموعه‌های صنعتی همسو با این هدف انجام می‌شود و در این اکوسیستم، وزارت نفت و شرکت‌های تابعه، دانشگاه صنعت نفت، پارک فناوری صنعت نفت، شرکت‌های اکتشاف و تولید (E&P) و فناوران و نوآوران وجود دارند که هرکدام در این اکوسیسیتم نقشی مهم را به‌عهده می‌گیرند.
شناسایی درخت فناوری نانو در صنعت پتروشیمی
مدیر حوزه انرژی ستاد ویژه توسعه ویژه فناوری نانو و میکرو گفت: در زنجیره صنعت نفت و گاز، کار را از حوزه بالادست آغاز و سعی کردیم در حوزه پتروشیمی زنجیره ارزش و درخت فناوری نانو را شناسایی کنیم.
علوی یادآور شد: محصولات تولیدی پتروشیمی‌ها خلاف روند دنیا پیش می‌رود، به طوری که بیشترین تولید پتروشیمی‌ها در ایران به سمت متانول است در حالی که در دنیا تناسبی میان متانول و اتیلن و پروپیلن وجود دارد و این نسبت در ایران در واحدهای پتروشیمی بر عکس طی می‌شود و بیشترین ظرفیت واحدها در تولید متانول است که افت قیمت شدیدی در این حوزه به‌وجود آمده است.
وی تصریح کرد: در صنایع پتروشیمی سالانه حدود ۳۰ میلیون تن محصول به ارزش حدود ۱۷ میلیارد دلار صادر می‌شود و میانگین قیمت محصولات صادراتی از محصولات داخلی گران‌تر است، از این رو باید به سمت تولید محصولات پایین‌دستی در زنجیره ارزش صنعت نفت، گاز و پتروشیمی و به‌طور ویژه در حوزه پتروشیمی به‌دنبال تبدیل آمونیاک، متانول، اوره و الفین‌ها به محصولاتی با ارزش‌تر باشیم.
مدیر حوزه انرژی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو و میکرو تصریح کرد: شرکت «کیا توسعه صنعت شریف» یکی از شرکت‌هایی است که با حمایت‌های ستاد توانست پک محصولات درون‌چاهی را توسعه و به صنعت نفت ارائه دهد.
هدف‌گذاری برای رسوخ نانو در صنعت پتروشیمی و صنایع وابسته
در ادامه این نشست، مجتبی باقری، مدیر حوزه رنگ، رزین و کامپوزیت ستاد ویژخ توسعه فناوری نانو و میکرو نیز با بیان اینکه رسوخ نانو در صنعت پتروشیمی و صنایع وابسته به یکی از اهداف ستاد توسعه فناوری نانو بدل شده است، گفت: تولید محصولی با ارزش افزوده و سطح فناوری بالاتر تنها با کمک پتروشیمی‌ها انجام می‌شود و باید بتوانیم فناورهای توانمند را برای ایجاد نوآوری‌ها در محصولات پتروشیمی شناسایی کنیم.
باقری تصریح کرد: یکی از راه‌ها در بحث شناسایی نوآوری‌ها بحث رصد فناوری از طریق انجام پروژه‌های تحلیل پتنت (ثبت اختراع) است و از دیگر اقدام‌ها ورود به بحث تسهیل‌گری و بیشتر اقدام‌های حمایتی در حوزه‌های فناورانه است.
وی یادآورشد: اکنون پروژه‌ای با عنوان تحلیل پتنت‌های ۱۰ پتروشیمی برتر دنیا را با یکی از شرکت‌های معتبر جهان آغاز کرده‌ایم تا بتوانیم از آنها الگوبرداری کنیم.
در همین حال، مهدی سیفی، مدیر برنامه درونزا (رینکست) ستاد ویژه توسعه فناوری نانو و میکرو نیز با اشاره به چالش‌های موجود در نبود پیوند محصولات نانو با صنعت نفت گفت: زیر مجموعه‌های وزارت نفت دانش علمی خوبی دارند اما هنگام تولید و صنعتی کردن و فروش این محصولات باید با صنعت نانو پیوند داده شوند، به همین منظور دو راهکار در «رینکست» ارائه کرده‌ایم.
سیفی با نشریج راهکارهای ارائه شده در رینکست برای حل این چالش ادامه داد: از جمله راهکارهای ارائه شده در رینکست تحریک شرکت‌های توانمند حوزه نانو برای ورود به حوزه تحقیق و توسعه (R&D) و کاهش ریسک آن در صنعت نفت است، همچنین در شرکت‌های کوچک‌تر مانند صنایع داروسازی به‌نحوی حمایت کنیم تا آنها بتوانند به شرکت‌های بزرگتر بسته‌بندی و پتروشیمی متصل شوند.
وی تصریح کرد: استانداردهای روزآمد جهان با استانداردهای موجود در ایران بسیار متفاوت است و شمار زیادی از واحدهای تحقیق و توسعه شرکت‌هایعملیاتی وارد مرحله عملیاتی شدند در حالی که نقش اصلی واحدهای تحقیق و توسعه در صنایع، یک بازوی توسعه‌ای در کنار مجموعه‌های فنی است و همیشه مانند چراغ هدایت در همه مسائل است.
مدیر برنامه درون زا ستاد ویژه توسعه فناوری نانو و میکرو گفت: اقتصاد دانش‌بنیان یکی از پایه‌های اساسی اقتصاد مقاومتی است و اقتصاد مقاومتی چیزی جز تولید مؤثر و پایدار نیست، به همین منظور نقشی که ما در حوزه درونزا روی آن صحبت می‌کنیم دو مفهوم داردکه مفهوم نخست آن شناسایی فرصت‌های بالقوه در کشور است که می‌توانند با ریسک حمایتی در حوزه تحقیق و دوم اینکه توسعه را بر اساس نیازهای مشخص شده به آن سمت سوق دهند.
سیفی به برنامه درون زا که قرار است تا ۶ ماه آینده فعال باشد و توانمندی‌ها را در سطح کشور شناسایی کند، اشاره کرد و گفت: این برنامه دو رویکرد دارد که رویکرد نخست این است که در حوزه بالادست و پایین‌دست صنعت نفت می‌توانند به سمت تحقیق و توسعه کردن با رویکرد فناوری نانو حرکت کنند یا بتوانند در همکاری با واحدهای فرآیندی گسترش تولید انجام دهند.
گفتنی است، نشست مدیران تحقیق و توسعه شرکت‌های فعال در صنایع نفت، پتروشیمی و پالایشی کشور به میزبانی این ستاد با هدف تجاری‌سازی محصولات فناوری نانو برگزار شد.
