قابلیت خاطره‌سازی هوش مصنوعی با واکنش‌های دوگانه از جذاب تا معذب‌کننده
قابلیت خاطره‌سازی هوش مصنوعی با واکنش‌های دوگانه از جذاب تا معذب‌کننده
قابلیت «Your Year with ChatGPT» با الهام از Spotify Wrapped، تعاملات سالانه کاربران را مرور می‌کند؛ ایده‌ای خلاقانه که واکنش‌هایی دوگانه، از جذاب تا معذب‌کننده، برانگیخته است.

به گزارش تیکنا، با نزدیک شدن به ماه دسامبر، بسیاری از پلتفرم‌های دیجیتال وارد فضای جمع‌بندی سالانه می‌شوند و با گزارش‌هایی رنگارنگ به کاربران نشان می‌دهند سال گذشته را چگونه گذرانده‌اند. پس از موفقیت الگوی Spotify Wrapped، حالا OpenAI نیز تجربه‌ای مشابه با نام «Your Year with ChatGPT» ارائه کرده است. این قابلیت، گفت‌وگوهای کاربران با ChatGPT در طول سال ۲۰۲۵ را به یک مرور شخصی‌سازی‌شده و داده‌محور تبدیل می‌کند که ترکیبی از آمار، شوخی‌های سبک و نوعی خودنگری دیجیتال است. با این حال، واکنش‌ها به این ویژگی یکدست نبوده و در کنار تحسین، انتقادهایی هم به همراه داشته است.

قابلیت «Your Year with ChatGPT» در حال حاضر برای کاربران واجد شرایط در ایالات متحده، بریتانیا، کانادا، استرالیا و نیوزیلند فعال شده است. برای دسترسی به این مرور سالانه، کاربران باید تاریخچه گفت‌وگو و قابلیت حافظه را فعال کرده و در طول سال تعامل قابل توجهی با ChatGPT داشته باشند. OpenAI تلاش کرده دسترسی به این بخش ساده باشد؛ برخی کاربران آن را مستقیما در صفحه اصلی می‌بینند و برخی دیگر می‌توانند با وارد کردن یک دستور مشخص در محیط چت، آن را فعال کنند.

در هسته خود، این گزارش سالانه تلاشی است برای نشان دادن نحوه استفاده کاربران از ChatGPT از زاویه نگاه خود سیستم. به جای ارائه صرف اعداد و نمودارهای خشک، تجربه طراحی شده تا داده‌ها را انسانی‌تر جلوه دهد. کاربران با مجموعه‌ای از آمارهای سرگرم‌کننده، متن‌های خلاقانه و برچسب‌هایی شبیه تیپ شخصیتی روبه‌رو می‌شوند. در این گزارش، یک شعر اختصاصی تولیدشده توسط هوش مصنوعی، یک جایزه نمادین بر اساس الگوی استفاده و یک الگوی شخصیتی به هر کاربر اختصاص داده می‌شود.

این الگوهای شخصیتی نام‌هایی مانند مسیریاب، اشکال‌زدای خلاق یا کاوشگر آینده‌نگر دارند. برای مثال، کاربری که اغلب بین موضوعات مختلف جابه‌جا می‌شود و ابزارها را آزمایش می‌کند، ممکن است مسیریاب نام بگیرد. اگرچه هدف از این نام‌گذاری‌ها ایجاد حس سرگرمی است، اما برای برخی کاربران این احساس ناخوشایند ایجاد می‌شود که هوش مصنوعی فراتر از رفتار، در حال قضاوت شخصیت آن‌هاست.

از نظر بصری و مفهومی، شباهت این تجربه با Spotify Wrapped آشکار است. با این تفاوت که به جای رتبه‌بندی آهنگ‌ها و هنرمندان، تمرکز بر الگوهای رفتاری و عادت‌های استفاده است. در کنار آن، درصدها و مقایسه‌هایی نیز ارائه می‌شود؛ مثلا اینکه کاربر جزو چه درصدی از اولین کاربران ChatGPT بوده یا در طول سال چند هزار پیام ارسال کرده است. چنین اطلاعاتی برای برخی جذاب و برای برخی دیگر بیش از حد شخصی به نظر می‌رسد.

یکی از نقاط قوت این قابلیت، روایت احساسی آن است. از شخصیت‌ها و تصویرسازی‌هایی استفاده شده که سبک‌های مختلف تعامل را نشان می‌دهد؛ از استفاده پژوهشی گرفته تا مقایسه پاسخ‌ها یا حتی نقش‌آفرینی‌های خیالی. این تصاویر کمک می‌کند کاربر الگوهایی را ببیند که شاید در طول سال متوجه آن‌ها نبوده است، مانند تعداد دفعاتی که از هوش مصنوعی برای خلاصه‌سازی جلسات یا توضیح مفاهیم حقوقی استفاده کرده است.

OpenAI تاکید دارد که این قابلیت کاملا اختیاری است و حریم خصوصی کاربران را نقض نمی‌کند. طبق توضیحات رسمی، فقط از داده‌هایی استفاده می‌شود که کاربران تصمیم به نگه‌داشتن آن‌ها گرفته‌اند و گفت‌وگوهای حذف‌شده در نظر گرفته نمی‌شود. این شفافیت باعث شده برخی نگرانی‌ها کاهش یابد و تفاوت آن با مرورهای داده‌محور بحث‌برانگیز دیگر بیشتر دیده شود.

فراتر از شوخی و سرگرمی، این ویژگی نشانه تغییری عمیق‌تر در نگاه OpenAI به نقش ChatGPT است. این ابزار دیگر صرفا به عنوان یک دستیار بهره‌وری معرفی نمی‌شود، بلکه به شکل نوعی همراه دیجیتال در روایت شخصی کاربران ظاهر شده است. چنین رویکردی پرسش‌هایی درباره هویت دیجیتال، عادت‌ها و پیوند احساسی انسان با سامانه‌های هوش مصنوعی مطرح می‌کند.

در نهایت، “Your Year with ChatGPT» تجربه‌ای خلاقانه و از نظر فنی چشمگیر است، اما همزمان مرز باریکی را نشان می‌دهد که میان بازتاب مفید و خودآگاهی ناراحت‌کننده قرار دارد. واکنش‌های دوگانه کاربران نشان می‌دهد که آینده این نوع روایت‌های شخصی‌سازی‌شده، به میزان ظرافت در حفظ تعادل میان جذابیت و حریم خصوصی بستگی خواهد داشت.