به گزارش تیکنا و به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، برنامه پسادکتری فناورانه (TOP) که از سوی معاونت علمی ریاست‌جمهوری طراحی شده است، گامی در جهت توسعه فناوری، توانمندسازی نخبگان و ارتقای همکاری دانشگاه و صنعت برداشته است. این برنامه که با مشارکت شرکت‌های دانش‌بنیان و مؤسسات آموزش عالی برگزار می‌شود، فرصتی برای دانش‌آموختگان دکتری فراهم می‌کند تا در پروژه‌های فناورانه شرکت کرده و تجربیات عملی خود را افزایش دهند.
برنامه TOP قرار است به صورت دوره‌ای دوساله اجرا شود که در آن دانش‌آموختگان دکتری (فن‌جو) در شرکت‌های دانش‌بنیان، روی پروژه‌ای فناورانه تحت نظر عضو هیات علمی (مجری) فعالیت کنند. حقوق دریافتی فن‌جو معادل حقوق استادیار پایه یک دانشگاه تهران است که ۸۰درصد آن از سوی معاونت علمی و ۲۰درصد توسط شرکت تأمین می‌شود.
این برنامه با اهداف متعددی طراحی شده است که از جمله آنها می‌توان به حمایت از توسعه فناوری و تولید محصولات جدید، ارتقای کمی و کیفی محصولات فناورانه شرکت‌ها، رفع چالش‌ها و افزایش بهره‌وری شرکت، توانمندسازی و مهارت‌آموزی دانش‌آموختگان دکتری، ایجاد اشتغال پایدار برای دانش‌آموختگان و حفظ نخبگان در کشور، ارتقای ارتباط دانشگاه و صنعت، افزایش ظرفیت صادرات محصولات دانش‌بنیان و ارتقای پیچیدگی اقتصادی کشور اشاره کرد.
پروژه‌های پذیرفته شده در برنامه TOP باید توانمندی‌های منحصر به فردی داشته باشند. از سطح علمی و فناوری متناسب با استانداردهای پسادکتری گرفته تا قابلیت حل چالش‌های واقعی صنعت که شامل خلق فناوری‌های نوین، ساخت نمونه‌های اولیه، تولید محصولات جدید یا ارتقای محصولات موجود می‌شود؛ همه این موارد در بازه زمانی دو ساله با امکان تمدید ۶ ماهه، فرصتی برای نوآوری و پیشرفت در عرصه فناوری کشور را فراهم می‌آورد.
تصویب پروژه شامل جلسه‌ای با حضور نماینده معاونت علمی ریاست‌جمهوری، مجری، ناظر، فن‌جو و نماینده دبیرخانه است. پس از تصویب، قرارداد بین شرکت و مرکز منعقد و پروژه با پرداخت ۲۵درصد از تعهدات مالی معاونت علمی ریاست‌جمهوری آغاز می‌شود. دفاع از پروژه پس از اتمام دوره و با حضور اعضای جلسه تصویب انجام می‌شود و می‌تواند به صورت محرمانه نیز برگزار شود.
تسهیلات جدید برای پشتیبانی از شرکت‌های دانش‌بنیان در برنامه TOP
از جمله تعهدات معاونت علمی در این برنامه می‌توان به بررسی و تأیید دانش‌بنیان بودن شرکت‌های متقاضی، تأیید صلاحیت مجری پروژه به عنوان مؤسس، سهامدار و یا مسؤول تحقیق و توسعه و معرفی نماینده‌ای به عنوان ناظر برای نظارت دقیق بر هر پروژه اشاره کرد. همچنین، معاونت آمادگی خود را برای تأمین منابع مالی لازم اعلام کرده است که شامل پرداخت ۸۰درصد حقوق ماهانه فن‌جو، تأمین هزینه مشارکت مؤسسه و استاد ناظر است. این هزینه‌ها به صورت دقیق و بر اساس فعالیت‌های پروژه شامل شرکت در جلسات مختلف و ارائه گزارش‌های ۶ ماهه پرداخت خواهد شد.
نکته قابل توجه این است که معاونت علمی هیچ گونه ادعایی نسبت به مالکیت نتایج و دستاوردهای پروژه‌ها نخواهد داشت که این موضوع می‌تواند انگیزه کافی برای نوآوری و خلاقیت بیشتر شرکت‌ها ایجاد کند. آیین‌نامه این طرح که در ۱۰ ماده و ۴ تبصره تدوین شده است، در تاریخ ۱۷ دی‌ماه ۱۴۰۳ ابلاغ و برای اجرا الزام‌آور شده است.
