به گزارش گروه فناوری پیشرفته تیکنا، دو محقق آرام و شهرام غفوری از استان کردستان موفق به کسب مدال نقره مسابقات جهانی اختراعات ژنو سوئیس با طرح «گل میخ هوشمند جاده» (Smart road stud) شدند. این طرح برای هوشمندسازی جاده‌ها و با هدف کاهش تصادفات جاده‌ای و به حداقل رساندن آسیب‌های ناشی از وجود جاده‌ها در محیط زیست طراحی و عرضه شده است.
در سومین دوره این مسابقات که از ۲۰ تا ۲۲ اگوست ۲۰۲۳ در ژنو سوئیس برگزار شد، طی آن ۱۵۰۰ اختراع از ۵۰ کشور جهان در این رویداد شرکت کردند. معیارهای ارزیابی هیات داوران مجموعه‌ای از جنبه‌های ذاتی هر اختراع را در بر می‌گرفت که شامل سازگاری نوآوری با محیط زیست و وجود تقاضای ملموس عمومی برای اختراعات می‌شود.
اختراعات و نوآوری‌ها در ۱۳ کلاس مجزا طبقه‌بندی شدند که شامل رشته‌هایی مانند علوم کامپیوتر، فناوری پزشکی، مکانیک، مهندسی عمران، حفاظت از محیط زیست، کشاورزی و غیره می‌شده است.
آرام غفوری از محققان این طرح گفت: یکی از مشکلات فنی جاده‌ها و خیابان‌ها که باعث بروز حوادث می‌شود، فقدان دید کافی رانندگان به دلایلی مانند مه، برف، باران، پیچ جاده‌ها، تونل‌ها، سرعت بالا در بزرگراه‌ها، موانع طبیعی مانند صخره، درخت، انسان، عبور حیوانات وحشی و اهلی، آتش‌سوزی و غیره است.
وی اظهار کرد: برای رفع این چالش ما موفق به طراحی و ساخت گل میخ هوشمند جاده با توانایی تشخیص وضعیت خودروها و جاده شدیم. این ابزار قادر به تشخیص خودروهای در حال حرکت و یا متوقف در جاده‌ها و همچنین وضعیت باز یا مسدود بودن جاده‌ها بر اثر ریزش صخره و یا بروز آتش سوزی است.
غفوری، تشخیص وجود حیوانات اهلی و یا وحشی در سطح جاده را از دیگر قابلیت‌های این سیستم نام برد و یادآور شد: این ابزار به محض دریافت اطلاعاتی از سطح جاده، با ارسال علائم دیداری از طریق چراغ‌ها، به رانندگان در حال عبور هشدار می‌دهد. این علائم هشدار از صد متر تا چندین کیلومتر قبل از رسیدن راننده به محل حادثه ارسال می‌شود.
این محقق با بیان اینکه این سیستم برای هر خط عبور جاده‌ای به صورت مجزا قابل نصب است، اظهار کرد: عملکرد این سیستم به کمک میکروکنترلر، سنسورها و چراغ‌ها و ارتباطات بیسیم صورت می‌گیرد.
وی با تاکید بر اینکه گل‌میخ‌های هوشمند دارای سه عدد چراغ راهنما است، گفت: هر کدام از قابلیت تغییر رنگ به سه رنگ هشدار «سبز»، «زرد» و «قرمز» و در دو حالت چشمک‌زن و ثابت است. همچنین، در سمت چپ و راست این سامانه دو سنسور حرکتی مادون قرمز و دو عدد سنسور فاصله‌سنج التراسونیک قرار دارند. برق مورد نیاز آن از طریق پنل خورشیدی تامین می‌شود.
غفوری اضافه کرد: این گل میخ‌های هوشمند به گونه‌ای طراحی شده است که با فشار لاستیک خودرو، به سمت پایین تغییر ارتفاع داده و هم‌سطح جاده می‌شود تا آسیبی به خودرو و گل میخ وارد نشود. با استفاده از فنر در زیر این میخ‌ها، این توانایی به گل میخ هوشمند داده شده است.
این محقق با اشاره به عملکرد این سیستم در زمینه هشدار هنگام آتش‌سوزی، افزود: با بالا رفتن دمای محیط از میزان تنظیم شده در سنسور دماسنج این گل میخ‌ها، فرمان تغییر رنگ چراغ‌های راهنما از هر وضعیتی به وضعیت قرمز ثابت برای تمامی خط عبورهای واقع در محدوده خطر صادر می‌شود. همچنین این فرمان به گل میخ‌های هوشمند دیگر از طریق فرستنده رادیویی ارسال می‌شود.
به گفته وی، از طریق گل میخ‌های هوشمند دریافت کننده پیام نیز، فرمان تغییر رنگ چراغ‌های راهنما از هر وضعیتی به وضعیت قرمز ثابت برای تمامی خط عبورهای در محدوده خطر صادر خواهد شد.
وی، تشخیص حرکت موجودات زنده مانند انسان و حیوان در جاده، اعلام وضعیت هر خط عبور جاده به صورت مجزا به رانندگان، امکان ارسال وضعیت راه و حوادث به پلیس راهور، اورژانس، آتش‌نشانی، قابلیت نصب در کلیه راه‌های برون شهری و درون شهری و استفاده در خطوط تولید کارخانه‌ها، قطارهای شهری و برون شهری، بنادر و فرودگاه‌ها را از قابلیت‌های این محصول نام برد.
