به گزارش گروه فناوری پزشکی تیکنا، پژوهشگران دانشگاه تربیت مدرس با انجام یک تحقیق با هدف تشخیص ژن سرطان، موفق به بهینه سازی مدل آبشاری مستقل با طراحی آزمایش در شبکه تنظیم ژنی شدند.
سرطان به مجموعه ای از بیماری ها گفته می شود که در آن سلول ها کنترل رشد و تکثیر خود را از دست می دهند. دانشمندان عوامل ژنتیکی را از جمله مهم ترین عوامل دخیل در ابتلا به سرطان برشمرده اند و در این راستا شناسایی ژن های عامل اصلی سرطان، مورد توجه قرار گرفته است.
محبوبه ایوبی که این پژوهش را در قالب پایان نامه کارشناسی ارشد خود در رشته علم داده ها انجام داده، در این باره افزود: به‌کارگیری تحلیل شبکه در این زمینه شیوه نوینی از رویکردهای شناسایی ژن محرک سرطان است و مدل آبشاری مستقل یکی از مدل هایی است که با استفاده از حداکثرسازی انتشار در این زمینه به‌کاربرده شده است.
وی ادامه داد: مدل آبشاری مستقل نیاز دارد که مقادیر پارامترها از قبل مشخص باشد و به‌طور خاص احتمال انتشار یال ها در شبکه برای مدل آبشاری مستقل باید از قبل مشخص باشد. در این پایان نامه از روش شناسی رویه پاسخ و تحلیل عاملی برای برآورد مقادیر بهینه پارامترهای مدل آبشاری مستقل استفاده شد.
ایوبی با تشریح مراحل این پروژه گفت: در این پژوهش ابتدا با به‌کارگیری تحلیل دو عاملی و روش تندترین صعود جهت و میزان گام برای رسیدن به مقادیر بهینه مشخص شد و سپس با استفاده از مدل رگرسیونی مرتبه دوم مقادیر بهینه حاصل شد. اجرای مدل آبشاری مستقل با مقادیر بهینه پارامترها تعداد ژن عامل سرطان شناسایی‌شده را افزایش داد.
وی در خصوص نتایج این پژوهش اظهار داشت: نتایج نشان می دهد استفاده از طراحی آزمایش ها در تعیین مقادیر پارامترها باعث بهبود مدل شده و با مقایسه مقدار F افزایش تقریباً دو درصدی را نشان می دهد. همچنین درصد شناسایی ژن‌های محرک را حدود سه درصد اضافه کرده که ۳۴.۴۴ درصد ژن های محرک سرطان به‌درستی شناسایی شدند.
این پژوهش در قالب پایان نامه کارشناسی ارشد محبوبه ایوبی با راهنمایی دکتر بابک تیمورپور در دانشکده علوم ریاضی دانشگاه انجام شد.
