به گزارش گروه زیست‌بوم فناوری و نوآوری تیکنا، سیدسلمان سیدافقهی با اشاره به هدف کشورهای پیشرفته برای بهره‌کشی از ذخایر استعدادی سایر کشورها به‌ویژه ایران، گفت: در جهان کنونی و در نبردی که برای قدرت وجود دارد، کشورهای پیشرفته سعی می کنند منافع خود را تثبیت کرده و دایره نفوذ خود را در کشورهای مختلف گسترش دهند و با بهره‌مندی حداکثری از ذخایر ملت‌ها، بقای خود را تامین کنند.
وی ادامه داد: در حال حاضر تمرکز ویژه ای بر ذخایر کشورمان و به ویژه نیروی انسانی نخبه و مستعدبرتر وجود دارد که شاهد آن به راه افتادن جنگ رسانه‌ای در بحث مهاجرت نخبگان است که سعی می کنند با تزریق ناامیدی و بیان جملاتی مانند «زمینه کار، اثربخشی و بروز و ظهور استعداد برای نخبگان وجود ندارد» و تبدیل آن به یک گزاره، ادراک و احساس یاس را به جامعه القا کنند.
افقهی با اشاره به جریانات و حواشی اخیر در رسانه ها در خصوص مهاجرت نخبگان و طرح بحث خیز علمی در سخنان رهبری گفت: به فرموده مقام معظم رهبری هرکسی نخبگان این مملکت را به رفتن ترغیب و ایجاد ناامیدی کند، خائن است. متاسفانه برخی با آمارهای بدون استناد تلاش می کنند بر طبل مهاجرت بکوبند و از هیچ کوششی دریغ نمی کنند. اگر خیرخواه ملت و کشور باشند، نباید چنین اقداماتی بکنند اما اگر دنبال زدن رقیب به هر قیمتی باشند، باید در پیشگاه خداوند پاسخگو باشند. رهبر معظم انقلاب فرمودند ما نیاز به خیز علمی داریم بر همین اساس باید نخبگان را ترغیب به ماندن و اثرگذاری در کشور کنیم.
جنگ فناوری‌های نوظهور
سیدافقهی افزود: در چنین شرایطی به عنوان مجموعه بنیاد ملی نخبگان وظیفه داریم هر نوع اقدامی که منجر به امیدآفرینی در بدنه دانشجویان و دانشگاهیان می‌شود، انجام دهیم و همانطور که رهبر معظم انقلاب فرمودند یکی از این اقدامات ایجاد زمینه اثربخشی برای نخبگان است. نخبگان از ما فرصت اثرگذاری و زمینه‌هایی را می خواهند که بتوانند فکر و استعداد خود را به ظهور برسانند و این امر بیشتر در حوزه‌های لبه دانش روز دنیا اتفاق می افتد، آنها می خواهند در مجامع علمی آخرین یافته‌های خود را عرضه و با افتخار آن را به نام کشور خودشان ثبت کنند.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان با اشاره به جنگ فناوری‌های نوظهور همچون تراشه‌ها و هوش مصنوعی گفت: در پیچ مهم تاریخی دنیای جدید هستیم و نقش نخبگان در شکست و پیروزی جایگاهی که اکنون پس از ۴۵ سال تلاش و مجاهدت به دست‌شان رسیده، بسیار پررنگ و بی بدیل است.
وی با اشاره به اینکه نخبگان حلقه اتصال زنجیره تولید علم و فناوری و ارزش آفرینی هستند، ادامه داد: در حوزه زنجیره تولید علم و فناوری و ارزش آفرینی چیزی کم داریم و آن این است که بخش‌هایی که باید بازار را ایجاد کرده و محصول را به مصرف برسانند، درک درستی از حوزه علم و فناوری ندارند و تصحیح و تکمیل این ادراک کار نخبگان است.
تمرکز بنیاد ملی نخبگان بر حوزه‌های خاص فناورانه
افقهی با اشاره به ضرورت پرداختن به فناوری های خاص گفت: از خیلی پیشترها باید ورودی جدی به حوزه فناوری های خاص می داشتیم، اما در بسیاری موارد دیر اقدام کرده ایم. از این رو یکی از برنامه‌های بنیاد ملی نخبگان تمرکز بر حوزه های خاص فناورانه است و به‌زودی برنامه‌های ملی در همین راستا آغاز و فراخوان و جزئیات آن منتشر خواهد شد.
وی ایجاد قله های علم و فناوری و امیدآفرینی میان نخبگان را از دیگر برنامه‌های بنیاد ملی نخبگان برشمرد و حوزه های نانوالکترونیک، حوزه تراشه ها و ریزپردازنده ها همچنین هوش مصنوعی را از دیگر حوزه هایی دانست که نیازمند ورود جدی نخبگان است. باید از دانش و تجربه انباشه در این حوزه ها بهره کاملی ببریم و از علم به دست آمده برای شتاب گرفتن در این حوزه ها استفاده و به هردو بخش زنجیره تامین و زنجیره ارزش آفرینی توجه کنیم.
اهمیت نیروی انسانی در زنجیره ارزش‌آفرینی
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان بیان کرد: در بخش زنجیره تامین توجه به سرمایه گذاری بر زیرساخت ها، مواد اولیه و طراحی ضرورت دارد اما در بخش زنجیره ارزش مهمترین بخش نیروی انسانی است که باید فرصت مناسب برای ایشان فراهم شود.
سیدافقهی گفت: به رغم همه تحریم ها، بهترین دانشجویان و اساتید را در کشور داریم و باید بیشترین حمایت را از استعدادشان انجام دهیم و بهترین بهره را ببریم. قطعا بخش عمده ای از این تکلیف بر عهده نهادهای مرتبط است که با ایجاد شرایط مناسب بستر فعالیت نخبگان را فراهم آورند.
پنجره ما در حوزه هوش مصنوعی محدود است
وی بیان کرد: در مصوبه هیات وزیران در آیین نامه حمایت از نخبگان ایرانی بر ورود و سرمایه گذاری جدی وزارتخانه های مرتبط در حوزه هوش مصنوعی تاکید شده که باید مورد مطالبه قرار گیرد. باید به میدان بیاییم و کار کنیم، پنجره ما در حوزه هوش مصنوعی محدود است، دنیا با سرعت در این زمینه پیش می رود و قطعا بخشی از دنیا که صاحب این تکنولوژی شود، بر بخش دیگر حکمرانی خواهد کرد.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان با اشاره به اینکه بدون سرمایه گذاری و ایجاد چرخه اقتصادی «های تک/ فناوری‌های پیشرفته» معنایی نخواهد داشت و باید از تحقیقات و پژوهش های شرکت ها در این حوزه حمایت کنیم، گفت: در سال پیش رو موضوع میکروالکترونیک را به طور جدی دنبال می کنیم و بنیاد ملی نخبگان در این زمینه برنامه‌هایی تعریف می‌کند، همچنین اعتبار خوبی در این حوزه در نظر خواهیم گرفت تا زنجیره ارزش را تکمیل کنیم. یعنی اولا به شرکت های مرتبط وصل شویم و نیازهای آنها را احصا و بازارشان را شناسایی کنیم و با توجه به مسائل استخراج شده و تعریف پروژه مشخص، پژوهش های لازم را توسط دانشگاه ها انجام دهیم.
سیدافقهی تاکید کرد: تلاش می کنیم تا جایی که می توانیم با ایجاد انگیزه و امید در دل نخبگان، شرایط اثرگذاری و نگهداشت ایشان را فراهم کنیم در همین راستا در حال تدوین لایحه جامع حمایت از نخبگان هستیم تا این لایحه در مجلس بعدی تصویب شود و بخش عمده آن زمینه سازی برای اثربخشی نخبگان و تامین مالی آن است.
وی در پایان گفت: باید بخشی از میدان بازی و عمل فعالانه نخبگان را، اقتصاد و کسب و کارهای دولتی تعریف کنیم تا دستگاه ها مسائل و نیازهای خود را به نخبگان ارجاع داده و نخبگان نیز با حل مسائل و تقویت پایه های علمی و فناوری نه تنها قدمی در راستای افزایش اقتدار کشور بردارند، بلکه سبب ایجاد نشاط و امید در جامعه شوند.
