درمان التهاب روده به کمک فناوری نانو

به گزارش گروه فناوری پزشکی تیکنا؛  بیماری التهاب مزمن روده (IBD)، در سراسر جهان رو به افزایش است. دارو‌های فعلی با عوارض جانبی مشکل‌ساز محدود می‌شوند. یک تیم تحقیقاتی در کره جنوبی در مجله Angewandte Chemie، روش جدیدی برای درمان این بیماری معرفی کرده است. این روش بر اساس نانوذرات است که یک لایه کربوهیدرات خاص (گلیکوکالیکس) واقع در سلول‌های ملتهب روده را تقلید می‌کند و باعث ایجاد اثرات ضد التهابی در روده بیمار می‌شود.

دل‌پیچه و اسهال شدید که اغلب با کاهش وزن قابل توجهی همراه است، برخی از علائم بیماران مبتلا به IBD است، که اغلب برای هفته‌ها به طور همزمان بیمار آن را تحمل می‌کند. علل این بیماری ناشناخته است؛ اما به نظر می‌رسد نقص سیستم ایمنی بدن دلیل اصلی آن است. درمان‌های فعلی با هدف کاهش علائم با دارو‌های ضد التهابی، مانند اسید پنج آمینوزالیسیلیک (۵-ASA) و کورتیکواستروئید‌ها انجام می‌شود. استفاده طولانی مدت آنها به دلیل عوارض جانبی شدید، مانند خطر بالای عفونت ناشی از سرکوب سیستم ایمنی، توصیه نمی‌شود.

تیمی به سرپرستی هی-سونگ لی و سانگیونگ جان در انستیتوی پیشرفته علوم و فناوری کره (KAIST) رویکردی نوآورانه برای ساخت دارویی ارائه کرده که می‌تواند به صورت خوراکی مصرف شود و سایت‌های ملتهب در دستگاه گوارش را هدف قرار دهد و اثرات سیستماتیک را به حداقل برساند.

نقطه شروع رویکرد آنها گلیکوکالیکس بود، یک لایه غنی از کربوهیدرات که روی سطح سلول‌های روده را می‌پوشاند. باکتری‌های روده مفید، که گلیکوکالیکس متناسب خود را دارند، به این پوشش متصل می‌شوند. با بیماری‌های خانواده IBD، الگو‌های کربوهیدرات گلیکوکالیکس روده ملتهب چنان تغییر یافته که باکتری‌های بیماری‌زا می‌توانند به غشای مخاطی وصل شوند.

این تیم نانوذراتی ایجاد کرده که از الگوی گلیکوکالیکس تقلید می‌کنند. با مونومر قندی که بیشتر در طبیعت یافت می‌شود، آنها یک مجموعه از زنجیره‌های مختلف پلیمری تولید کردند که دارای تعدادی از این قند‌ها به ترتیب تصادفی و به عنوان زنجیره‌های جانبی هستند. این زنجیره‌های پلیمری به صورت نانوذرات جمع می‌شوند. آنها همچنین مولکول‌های بیلی روبین را به هم وصل کردند. بیلی روبین یک رنگدانه صفراوی است که به عنوان آنتی‌اکسیدان به طور طبیعی توسط بدن تولید می‌شود و دارای اثر ضد التهابی است.

هنگامی که این نانوذرات به صورت خوراکی به موش‌های IBD تجویز می‌شود، برخی علائم را به طور قابل توجهی بهتر از داروی ۵-ASA کاهش می‌دهند. نانوذرات با مانوز و N- استیل گلوکوزامین موثرترین بودند. این دو قند جذب نانوذرات توسط ماکروفاژ‌های فعال شده در روده ملتهب را افزایش می‌دهد و بیلی روبین فعالیت التهابی این سلول‌های ایمنی را به شکل کارآمدی مهار می‌کند. غلظت برخی از سیتوکین‌های التهابی به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد، تولید عوامل ضد التهابی تحریک می‌شود و استرس اکسیداتیو کاهش می‌یابد. اثر سرکوب کننده سیستم ایمنی محدود به مناطق ملتهب روده است و عوارض جانبی سیستمیک نامطلوب را به حداقل می‌رساند.