به گزارش تیکنا و به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، محلول آفت‌کش گیاهی تولیدشده توسط شرکت دانش‌بنیان «نانوسبزآوران طوبا» توانسته با دو برابر کردن تولید پسته کشاورزان دامغان، راهکاری نوآورانه برای مقابله با آفت‌های پسته ارائه دهد.
یکی از مهم‌ترین مشکلات پسته‌کاران، آفت پسیل پسته است که موجب ریزش برگ‌ها، آسیب به تنه درختان و خسارت جدی به باغداران می‌شود. روش رایج مقابله با این آفت، استفاده از سموم شیمیایی است که نه‌تنها کیفیت محصول را کاهش می‌دهد و باقیمانده سمی در محصول بر جای می‌گذارد، بلکه سلامت انسان را نیز تهدید می‌کند.
شرکت نانوسبزآوران طوبا برای نخستین بار با بهره‌گیری از فناوری نانو، محلول آفت‌کش گیاهی زیست‌سازگار را تولید کرده است. این محصول که از ترکیبات اوکالیپتوس ساخته می‌شود، علاوه بر اثربخشی بالا بر درختان پسته، برای سایر محصولات باغی نیز کاربرد دارد.
دو محصول کلیدی شرکت دانش‌بنیان نانوسبزآوران طوبا با نام‌های «آرتمیزیا اکو» و «ماریاپرو» موفق به دریافت مجوزهای رسمی شدند. «آرتمیزیا اکو» به‌عنوان آفت‌کش گیاهی ویژه برای کنترل پسیل پسته با اثرگذاری تماسی عمل می‌کند و «ماریاپرو» نیز به‌عنوان آفت‌کش گیاهی قدرتمند برای مقابله با کنه تارتن دونقطه‌ای، توانسته خسارت این آفت بر محصولات صیفی‌جاتی مانند خیار و گوجه‌فرنگی را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد.
محلول نانویی آرتمیزیا اکو در سطح ۱۰۰ هکتار از باغات پسته دامغان آزمایش شده و موفقیت چشمگیری در کاهش مصرف سموم شیمیایی و کنترل آفت پسیل پسته داشته است. استفاده از این محصول دانش‌بنیان موجب کاهش ۵۰ درصدی هزینه‌ها و افزایش دو برابری محصول شده است.
شرکت دانش‌بنیان نانوسبزآوران طوبا با برند «طوبایو»، با هدف تولید انواع آفت‌کش‌های گیاهی برای مقابله با باقی‌مانده‌های سمی ناشی از سموم شیمیایی، فعالیت خود را از سال ۱۳۹۶ آغاز کرده است. استفاده بی‌رویه از سموم شیمیایی طی سال‌های اخیر موجب بروز باقیمانده سمی و دوره کارنس در محصولات کشاورزی شده است؛ موضوعی که یکی از دلایل شیوع بیماری‌های مزمن و نقص ایمنی در انسان‌ها به شمار می‌رود.
در مقابل، آفت‌کش‌های گیاهی طوبایو، نه باقیمانده سمی دارند و نه دوره کارنس، و با حمله چندجانبه به آفات، مانع ایجاد مقاومت در آنها می‌شوند. همین ویژگی‌ها باعث شده بسیاری از تولیدکنندگان محصولات صادراتی مانند مهندس آگاه، تولیدکننده و صادرکننده پسته رفسنجان، از مشتریان ثابت این مجموعه باشند.
محصولات طوبایو تاکنون هزاران هکتار از زمین‌های کشاورزی را از آسیب سموم شیمیایی نجات داده‌اند و بهبود تنوع زیستی، افزایش عملکرد گیاه و القای مقاومت طبیعی به گیاه از جمله نتایج استفاده از این محصولات بوده است. سلامت کارگران کشاورزی در سراسر کشور نیز با استفاده از این آفت‌کش‌های زیست‌سازگار حفظ شده و امکان صادرات محصولات باغی و کشاورزی سالم به بازارهای جهانی فراهم آمده است.
این شرکت تا سال ۲۰۳۰ برنامه راهبردی تولید آفت‌کش‌های زیست‌سازگار و حذف کامل سموم شیمیایی را دنبال می‌کند. هدف اصلی طوبایو کمک به ایمنی و سلامت کشاورزان، کاهش استفاده از سموم شیمیایی و ارائه نوآوری‌های تازه در مدیریت تلفیقی آفات است. به همین منظور، این مجموعه صدها پایلوت در مزارع مختلف و کارگاه‌های آموزشی در سراسر کشور برگزار کرده و به‌طور مستمر در حال توسعه دانش و ارائه محصولات نوین است.
مسئله امنیت غذایی که یکی از چالش‌های بزرگ جهان است نیز در برنامه‌های طوبایو جایگاه ویژه‌ای دارد. این شرکت طرحی با عنوان «تولید محصول سالم و حذف سموم شیمیایی» را آغاز کرده که تا سال ۲۰۳۰ ادامه خواهد داشت.
هیأت مدیره و تیم مدیریتی طوبایو متشکل از دکتر نگهبان، مهندس فرزانه زکی‌عقل (معاون و مدیر اجرایی) و دکتر حسین عظیمی (مشاور اصلی) است. متخصصان این شرکت موفق شده‌اند نسل جدیدی از آفت‌کش‌های ارگانیک را توسعه دهند که از نظر کارایی نه‌تنها نسبت به نسل‌های گذشته برتری دارند، بلکه عملکرد بهتری نسبت به بسیاری از آفت‌کش‌های شیمیایی ارائه می‌کنند.
به دلیل حمله چندجانبه این محصولات به آفات، امکان ایجاد مقاومت در آنها وجود ندارد و کارایی محصولات در گذر زمان کاهش نمی‌یابد.
از ویژگی‌های کلیدی محصولات طوبایو نبود دوره کارنس و عدم باقی‌ماندن مواد سمی حتی در استفاده‌های مکرر است. این مزیت رقابتی به صادرکنندگان محصولات کشاورزی، به‌ویژه پسته‌کاران، کمک می‌کند تا محصولی سالم و قابل صادرات به بازارهای جهانی عرضه کنند.
