به گزارش گروه جامعه تیکنا، این یک واقعیت است که علیرغم هزینههای سنگین صورت گرفته برای ساخت و تکمیل مترو پایتخت، متناسب با مخارج انجامشده، شاهد بهرهبرداری حداکثری از شبکه موجود نیستیم؛ در واقع ۲ نکته اساسی در زمینه میزان کارایی خطوط مترو در هر شهر وجود دارد؛ یکی اینکه راهآهن ریلی درون شهری در صورت بهرهمندی از یک شبکه درهم تنیده و همافزایی خطوط مختلف است که راندمان لازم را پیدا میکند و مساله بعد هم آنکه موضوع اصلی در جذب حداکثری مسافر، فراهم بودن زیرساخت مهمی به نام ناوگان حمل و نقلی به اندازه و باکیفیت است.
در حال حاضر شبکه مترو تهران از این دو ویژگی به شکل ایدهآل بهرهمند نیست؛ یعنی اولاً ایستگاههای مترو در اقصی نقاط شهر وجود ندارد و دوم آنکه در همین خطوط جاری، نیازمند ناوگان بیشتری هستیم تا شرایط بهرهوری از خطوط ساخته شده و یا در هر حال احداث، ارتقاء یابد.
در زمینه ایجاد ایستگاههای فراگیر برای پایتخت، راهی جز حرکت به سوی ساخت خطوط چهارگانه جدید و همچنین توسعه خطوط موجود نداریم تا پراکندگی ایستگاهها، شامل حال تمام مناطق شهر شود. اما در مورد بهرهمندی از تعداد واگنهای مکفی و باکیفیت، قطعاً باید اقدامی عاجل صورت پذیرد.
طبق برآوردهای صورتگرفته، فقط در کلانشهر تهران و برای ۱۰ سال آینده، تامین بیش از ۴۴۰۰ دستگاه واگن جهت سرویسدهی مناسب به مسافران برای خطوط هفتگانه موجود و همچنین خطوط جدید چهارگانه ضروری بوده و این در حالی است که تعداد واگنهای فعلی در حال سیر این شبکه حدود ۱۵۰۰ دستگاه میباشد.
برای جبران نیاز انباشته خطوط شبکه مترو پایتخت به ناوگان مناسب حمل و نقلی، تمهیدات متعددی صورت پذیرفته است؛ احیاء واگنهای نسل اول مترو یکی از این اقدامات به شمار میرود. تعمیر و نگهداری واگنهای فرسوده، راهکار دیگری است که در حال انجام بوده و امسال ۲۰۰ دستگاه واگن در دست مرمت قرار دارد.
تلاش برای طراحی و ساخت قطار ملی مترو که با همت شرکتهای دانش بنیان و چند نهاد علمی – صنعتی به سرانجام رسید، حالا در مرحله تولید انبوه قرار دارد و ۱۱۳ واگن به این طریق ساخته خواهد شد. اما مهمترین اقدام صورت گرفته، عملیاتی کردن قرارداد تولید ۶۳۰ دستگاه واگن از محل فاینانس خارجی است؛ قراردادی که به موجب تامین ۱۵ درصد مبلغ پیش پرداخت و مذاکرات صورت گرفته توسط شهردار تهران و تیم همراه در سفر به پکن، حالا میتوان اجرایی شدن آن را تضمین شده دانست. البته این قرارداد با افزایش ۲۵ درصدی تعهدات طرف چینی تا ۷۹۱ دستگاه واگن ارتقاء یافته و مذاکراتی انجام شده است تا با اضافه کردن ۲۵۹ دستگاه واگن به تعهدات شرکت خارجی، تا سقف ۱۰۵۰ واگن (سهم مترو تهران از دو هزار واگن در مصوبه سال ۱۳۹۵ شورای اقتصاد) افزایش یابد؛ این یعنی قراردادی به ارزش حدود یک میلیارد و سیصد میلیون یورو که در تاریخ ابر پروژه های شهری بی سابقه است.
به تعبیری اگر تولید ۱۱۶۳ دستگاه واگن مترو طی دو الی سه سال آینده را حتمی و در مرحله اجرایی شدن بدانیم (۱۰۵۰ دستگاه از محل فاینانس خارجی و ۱۱۳ دستگاه از محل تولید انبوه قطار ملی) می توان گفت حدود ۲۶ درصد کل نیاز ۱۰ سال آینده شبکه مترو پایتخت به ناوگان حمل و نقلی، تضمین شده خواهد بود و این خبری خوب است اما در سالهای آینده نیز باید چنین رویهای ادامه یابد تا توسعه شبکه مترو، خصوصاً با ایجاد خطوط جدید، منتج به اتفاقات مثبت شود و نه آنکه ازدحام مسافران در واگنها و یا افزایش سرفاصله حرکتی قطارها را به دنبال داشته باشد.